اضطراب جدایی در کودکان از حدود 7 ماهگی آغاز میشود و تا 2.5 -3 سالگی ادامه پیدا میکند. البته زمان بروز و شدت اضطراب جدایی با توجه به شخصیت و محیط پیرامونی، ممکن است برای هر کودکی متفاوت باشد. به هرحال اما حضور و بروز این اضطراب به مرور برای کودک کمرنگ میشود و کودک معمولا چیزی را جایگزین مادر میکند و به آن وابسته میشود. این شیء معمولا عروسک، پتو یا چیزی از این قبیل است که به کودک کمک میکند تا بتواند اضطراب دوری از مادر یا مراقب اولیه را تحمل کند.
در این مقطع بسیار مهم است که والدین بتوانند دلبستگی کودک به این شیء جایگزین را به رسمیت بشناسند و آن را زیر سوال نبرند. گاهی اوقات دوستان خیالی هم همین نقش را برای کودک بازی میکنند و وجود آنها برای گذر از وابستگی به مادر تا کسب استقلال نسبی، برای کودک اهمیت دارد.
توصیهی روانشناسان بر این است که تا پایان این دوره مادر مراقب اصلی کودک باقی بماند و از او نگهداری کند ولی با توجه به اینکه این امکان برای بسیاری از مادران شاغل فراهم نیست، این مادران باید با رعایت نکاتی در کاهش میزان اضطراب جدایی کودکانشان تلاش کنند. برای مثال:
- تمرین جدایی: اگر کودک را به پرستار یا مهدکودک میسپارید ابتدا با دورههای جدایی کوتاه مدت شروع کنید.
- از آنجایی که کودکان در هنگام گرسنگی یا خستگی به جدایی حساستر هستند تلاش کنید در هنگامی که کودکتان سیر است و خواب کافی داشته از او جدا شوید.
- آدابی را برای خداحافظی ترتیب ببینید. آدابی نظیر شکل خاصی از بوسیدن یا دست تکان دادن به کودک احساس امنیت بیشتری میدهد.
- اگر کودک را برای نگهداری به مکانی دیگر میبرید سعی کنید آیتمهایی آشنا از خانه یا اتاق خوابش را در آن مکان قرار دهید.
- اگر برای کودک پرستار گرفتهاید تلاش کنید که با او برای ماندن در شغلش به توافق برسید. جدایی از یک پرستار هم میتواند به اضطراب جدایی کودک دامن بزند.
- در هنگام خداحافظی به کودک خود بگویید که میخواهید بروید و حتمن بازخواهید گشت و سپس مکان را بدون تاخیر ترک کنید و همیشه سر زمان مشخصی برای تحویل گرفتن او مراجعه کنید.
- مراقب چیزهایی که کودک در تلویزیون میبیند باشید. برنامههای ترسناک میتوانند اضطراب جدایی کودکتان را شدیدتر کنند. اگر فیلم یا سریالی که میبینید حاوی صحنههای جدایی، مرگ یا آدمرباییست از تماشای آن در حضور کودک خودداری کنید. فکر نکنید چون کودک و کمسن است متوجه نمیشود.
در نظر داشته باشید که اضطراب جدایی در دورهی سنی 7 ماهگی تا حدود 3 سالگی بخشی از فرایند رشد روانی کودک است؛ به هرحال اگر پس از 3 سالگی از شدت بروز این اضطراب در کودک کاسته نشد بهتر است که با یک روانشناس کودک مشورت نمایید.